377 milyon illik ağac tapıntısı İngiltərədə sərgiləndi

377 milyon il yaşı olan daşlaşmış ağac nümunəsi İngiltərənin Torquay şəhərində muzeydə nümayiş etdirilib.

TodayPress TV xəbər verir ki, alimlərin fikrincə, bu, dünyada vulkanik adalarda ağacların mövcudluğuna dair ən qədim sübut ola bilər.

Nadir tapıntı UNESCO-nun “English Riviera” Geoparkı ərazisində aşkarlanıb və demək olar ki, bir il davam edən qazıntı və qoruma işlərindən sonra 6 sentyabrda sərgiyə çıxarılıb.

Okanemeləşmiş ağacı planlı monitorinq zamanı "Natural England" təşkilatının mütəxəssisi doktor Kevin Peyc kəşf edib. O, tapıntını primitiv likopsid ağaclarının qalıqları kimi müəyyənləşdirib. Bu bitkilər müasir xurmanı xatırlatsa da, cəmi 4 metr hündürlüyə çatırdı və sonradan daş kömürün formalaşmasında mühüm rol oynamış nəhəng ağacların əcdadı hesab olunur. Alimlərin fikrincə, bu, Devon dövründə (təxminən 400 milyon il əvvəl) vulkanik adalarda meşə ekosistemlərinin mövcud olduğunu təsdiqləyən ilk ciddi dəlildir.

Elmi əhəmiyyət və yeni yanaşmalar

Tapılan qalıqlar kök və qabıq parçalarından ibarətdir və bu, 377 milyon il əvvəlki Torbay regionunun mənzərəsini anlamağa imkan yaradır. Geoparkın koordinatoru Melani Border bildirib ki, indiyədək Devon dövrü süxurları yalnız dəniz mühitinə aid məlumat verirdi, lakin bu yeni sübut həmin ərazinin bir vaxtlar meşəlik vulkanik adalardan ibarət arxipelaq olduğunu göstərir. Bu fakt qədim coğrafiya haqqında təsəvvürləri dəyişir.

Kembron Mədənçilik Məktəbinin (Exeter Universiteti) fəxri elmi əməkdaşı və ProGEO təşkilatının prezidenti doktor Page bu tapıntını “dünyada Devon dövrünə aid ağaclı ada haqqında ilk yazılı sübut” adlandırıb və onun qlobal elmi əhəmiyyətini vurğulayıb.

Qazıntı və qoruma prosesi

Qazıntı və daşlaşmış qalıqların çıxarılması çətinliklərlə müşayiət olunub. Ərazi qış fırtınalarının aşınma təhlükəsi altında olduğundan Exeter, Plymouth, Cardiff və Fransanın Lille universitetlərindən mütəxəssislər, həmçinin Natural England qurumu əməkdaşlıq ediblər. Xüsusi geoloqlar tərəfindən aparılan əməliyyat lisenziyalı şirkət "Hi-Line" tərəfindən təhlükəsizlik qaydalarına uyğun icra olunub. UNESCO statusu sayəsində bütün icazələr təmin edilib.

Muzeydə təqdimat

Hazırda tapıntı Torquay Muzeyinin daimi kolleksiyasına daxil edilib. Ekspozisiya bir neçə aylıq elmi hazırlıqdan sonra ictimaiyyətin ziyarətinə açılıb. Muzeyin baş meneceri Aleksandra Hemming bunu “əsl imtiyaz” adlandıraraq, tapıntının Devon dövrü ilə bağlı kolleksiyada ən qiymətli nümunə olduğunu qeyd edib.

Alimlərin fikrincə, bu kəşf erkən quru bitkilərinin Yer kürəsinin iqlimi və coğrafiyasının formalaşmasında əsas rol oynadığını təsdiqləyən yeni dəlil kimi qiymətləndirilir.

Qiymət Mahir

TodayPress TV